• maandag 25 August 2025
  • Het laatste nieuws uit Suriname
Hoe stop je Suriname om groot te worden

Hoe stop je Suriname om groot te worden

| starnieuws | Door: Redactie

Al 50 jaar belemmeren politieke acties de groei van Suriname. Elke machthebber beschouwt zichzelf als ‘eigenaar’ van het land en weet niet waar de grens ligt tussen overheidsgeld en privézak(k)en. Omkoping

en een trage, onbetrouwbare overheid bestaan al sinds de onafhankelijkheid, evenals politieke loyaliteit en persoonlijke connecties om vooruit te komen. Dit is het culturele en historische ‘normaal’ dat Suriname niet kan overstijgen. Goed bestuur is een abstractie. Kiezers kiezen mensen die direct voordeel kunnen opleveren en straffen degenen die dat niet doen.

De regering-Simons, de elfde gekozen regering sinds 1975, mag nu proberen goed bestuur tastbaar te maken. De president belooft weinig, maar wat ze belooft, maakt ze waar, tot nu toe. Ze heeft bij haar voorgangers gezien hoe averechts overmoedige beloftes werken. Wie veel belooft en weinig nakomt,

wordt gestraft. Wie iets belooft, moet daar later verantwoording voor afleggen. Maar de angst om ter verantwoording te worden geroepen, kan ook leiden tot onzichtbaarheid.

In de politiek heeft niemand spijt van zijn keuzes. De onafhankelijkheid werd zonder volksraadpleging erdoorheen gejaagd. Maar dat is geschiedenis, onomkeerbaar. Die daad zette wel de toon voor een holle democratie, waarin politieke keuzes worden gemaakt in het belang van personen en partijen. Zo slingert Suriname van crisis naar crisis. Telkens wordt beterschap beloofd, net als de man die zijn vrouw belooft het niet meer te doen, maar zich toch misdraagt.

Desastreuze politieke beslissingen worden nooit openlijk betreurd. De president erkent dat er fouten zijn gemaakt en zei onlangs “mea culpa, het is ook onze schuld…” over de onveilige wegen. Dat klinkt als: kijk eens hoe zielig we met elkaar zijn. Spijt klinkt hol als er geen gevolgen aan verbonden zijn. 

Ook de kiezers lijken geen spijt te hebben van hun keuze. Elke vijf jaar gaan ze naar het stemhokje, vol opgekropte woede. Toch kiezen ze niet voor een alternatief, zoals DA91 of DNL, maar stemmen weer boos op hetzelfde. Misschien hebben kiezers een tweede stemronde nodig, na 2,5 jaar, om politici te straffen voor gebroken beloftes voor het te laat is. 

Tante Jenny heeft een paar nieuwe bezems, maar ook een paar oude die meer stof laten opdwarrelen dan wat anders. Ze maken theatraal geluid, zonder enige impact. Ze speuren naar onrechtmatigheden, maar doen dat zo schijnheilig dat het lijkt op ‘boeven vangen met boeven’. Het vernederen van hooggeplaatste ambtenaren zonder aantoonbare feiten is lelijk. Zulke komedie leidt af, is drukte om niets, lost de grote problemen niet op.

Zie het onderwijs, de motor voor ontwikkeling. In de koloniale tijd gaf het Surinaams onderwijs makkelijk toegang tot hoger onderwijs in Nederland. Nu niet meer. 23 ministers in 50 jaar! Elke minister komt met nieuw beleid. Suriname loopt achter in wiskunde, natuurkunde, wetenschap en respect voor kennis. Het parlement moet de lat hoger leggen door voorrang te geven aan universitair geschoolden met een degelijk karakter. Dan straalt het ook de boodschap uit dat opleiding en goed gedrag de sleutels tot succes zijn.

Ook de gezondheidszorg was voor de onafhankelijkheid beter geregeld. De levensverwachting blijft nu achter bij die van Caribische gebieden die verbonden bleven met de kolonisator. Geld verdampt. Er is geen focus op preventie. Mensen sterven door nalatigheid.

Criminaliteit was laag voor de onafhankelijkheid. Er was strakke controle op politie en justitie. Nu is dit instituut verzwakt door politieke invloed. Net als bij andere instituten ligt de focus niet op rationele en technocratische verbetering maar op het herbergen van politieke loyalisten. Sinds de jaren ‘80 zijn de wervingsnormen verlaagd. Een analyse van concrete situaties en complicaties wordt geëist om instituties te corrigeren. Als iedereen besluit om het zo te doen dan wordt dit ‘normaal’.

Het ambtenarenleger is zo uitgedijd dat je met je formulieren rondloopt langs verschillende loketten en soms zo lang moet wachten dat je denkt dat het weekend voor ambtenaren op woensdag begint en op dinsdag eindigt. Met een digitale knop zou veel meer kunnen worden bereikt.

De regering zoekt geld en de belastingbetaler is altijd de sigaar; als ze maar niet aan de kasreserve komt. Haal het geld in de goudsector. Dat is de plek fu kenki a systeem: illegale winning, belastingontduiking, smokkel, corruptie en milieuschade. Maar heeft de president de ballen om dat te doen?

De regering bestaat amper twee maanden, het is vrij rustig, maar er zijn al een paar fijne rimpeltjes. Een directeur krijgt een onderminister salaris (na uitlekken teruggedraaid, oké), reputaties worden beschadigd, een ingediend hoger beroep wordt abrupt door een minister zonder uitleg stopgezet… Met oma’s oude wijsheid kan je je afvragen of de oude politiek een oplossing kan bedenken voor problemen die juist door haar manier van denken zijn gevormd.

 

D. Balraadjsing

| starnieuws | Door: Redactie