• vrijdag 08 August 2025
  • Het laatste nieuws uit Suriname
Column: Beschermers van de rechtsstaat als pionnen in de politieke schaakpartij

Column: Beschermers van de rechtsstaat als pionnen in de politieke schaakpartij

| starnieuws | Door: Redactie

De ontheffing van korpschef Bryan Isaacs en kort daarvoor van Shivanand Ramlall als directeur van het Directoraat Nationale Veiligheid (DNV), zijn geen gewone personele wisselingen. Het zijn zetten in een schaakspel dat

al te lang door de politiek wordt gespeeld en beheerd. Hoewel de functies officieel vallen onder en de president, worden ze bij elke politieke machtswisseling of wisselende coalitiewind kwetsbaar. De mensen die deze posities bekleden, worden automatisch pionnen in het politieke spel.

 In stabielere tijden waren deze functies gebaseerd op professionaliteit en continuïteit, niet op politieke voorkeuren. Maar de posten van korpschef, hoofd nationale veiligheid en legerleiding zijn jachtterrein geworden voor politieke belangen. Wie ze bekleedt, loopt het risico tegen de politieke muur te lopen zodra de machtsverhoudingen verschuiven. Onder aanvoering van 'gewijzigde beleidsinzichten' wordt er gehakt. 

In veel landen

is het verschil tussen politieke benoemingen en professionele carrièrefuncties glashelder. Politieke functies wisselen mee met de regering; carrièrefuncties blijven onaangetast om stabiliteit en continuïteit te waarborgen. In Suriname is die grens flinterdun, vaag of zelfs afwezig. Het resultaat? Topfuncties bij politie, leger en inlichtingendienst zijn kwetsbaar voor vriendjespolitiek, loyaliteitstesten en het gevaar van ‘wie betaalt, bepaalt’.

Deze functies zijn méér dan carrièrestappen. Ze zijn de ruggengraat van de rechtsstaat en horen onaantastbaar te zijn voor de grillen van de dag. Daarom moeten ze verbonden zijn aan strikte profielen, waarin integriteit, ethiek en een onwankelbaar plichtsbesef centraal staan. Daarnaast verdienen deze functies vaste termijnen, beschermd tegen willekeurige wisselingen, zodat continuïteit en onafhankelijkheid gegarandeerd zijn. Maar in de praktijk blijken deze functies even vergankelijk als een ministerszetel: één verkeerde blik of één verkeerde connectie en je bent rijp voor ontheffing.

Het diepere probleem is dat macht in Suriname nog steeds vaak als persoonlijk bezit wordt gezien. Wie gelooft dat de Staat van hem is, behandelt de top van politie, leger en veiligheidsdienst als schaakstukken: handig om te verplaatsen, nutteloos als ze niet meer in het spel passen of niet het vertrouwen genieten van de ‘schaker’. Zo verworden essentiële functies tot trofeeën in een politieke jacht. Een rechtsstaat die zijn bewakers als wegwerpartikelen behandelt, nodigt chaos uit. Want als bewakers voortdurend worden gewisseld, wie bewaakt er dan nog wat?

In de weegschaal liggen onafhankelijke professionaliteit en loyaliteit aan het land tegenover politieke loyaliteit als verlengstuk van de regering of het staatshoofd. Wie denkt dat loyaliteit aan een regering hetzelfde is als loyaliteit aan het land, heeft de essentie van staatsveiligheid niet begrepen.

Het wordt tijd om de spelregels te herschrijven. Niet om politieke controle onmogelijk te maken - democratie vraagt immers om verantwoording - maar om te voorkomen dat essentiële functies verworden tot trofeeën in de politieke jacht. Want een rechtsstaat die zijn bewakers als wegwerpartikelen behandelt, nodigt chaos uit. Onder mom van gewijzigde beleidsinzichten moet met argusogen gewaakt worden dat de opvolgers niet geplaatst worden om enge politieke en partijbelangen te dienen. Het moet niet zijn: poes poes e luku merki...

Wilfred Leeuwin

| starnieuws | Door: Redactie