Vonnissen Decembermoorden definitief, maar Jenny Simons kan gratie verlenen
| snc.com | Door: Redactie
PARAMARIBO — In de langlopende zaak rond de Decembermoorden van 1982 heeft het Hof van Justitie van Suriname definitieve vonnissen uitgesproken. Oud-legerleider en voormalig president Desi Bouterse werd veroordeeld tot 20 jaar celstraf, terwijl vier voormalige militairen — Ernst Geffery, Iwan Dijksteel, Benny Brondenstein en Stephanus Dendoe — elk 15 jaar gevangenisstraf kregen opgelegd.
De uitspraken gelden als historisch voor Suriname: nooit eerder werden topfiguren uit het militaire bewind van de jaren ’80 juridisch ter verantwoording geroepen voor ernstige mensenrechtenschendingen. Toch blijft de vraag of deze gerechtigheid standhoudt, nu geruchten over politieke gratie en de mogelijke komst van een NDP-president het
Wie zit vast en wie blijft buiten schot?
Drie van de veroordeelde oud-militairen — Geffery, Brondenstein en Dendoe — hebben zich inmiddels gemeld bij de autoriteiten en zitten hun straf uit in de penitentiaire inrichting Santo Boma. Iwan Dijksteel is nog voortvluchtig en ondanks een internationaal arrestatiebevel ontbreekt van hem elk spoor.
Desi Bouterse zelf werd nooit fysiek vastgezet. Zijn overlijden en de mysterieuze aflevering van zijn lichaam bij zijn woning in Leonsberg, zonder dat bekend werd wie het bracht, voegen een luguber hoofdstuk toe aan dit beladen dossier.
Jenny Simons: sleutelpositie in mogelijk gratiebesluit
De politieke onrust draait niet
Simons, jarenlang een trouwe bondgenoot van Desi Bouterse, zou als president constitutioneel de bevoegdheid hebben om gratie te verlenen. Dit voedt de vrees dat de veroordeelden alsnog via politieke besluitvorming vrij kunnen komen, ondanks het onherroepelijke karakter van de vonnissen.
Politieke schaduwen over vonnissen
Ingrid Bouterse-Waldring, weduwe van Desi Bouterse en sinds kort parlementariër, heeft tijdens haar verkiezingscampagne herhaaldelijk gesteld dat haar man slachtoffer was van een politiek proces. “Dit was geen rechtszaak, dit was wraak,” verklaarde ze. Haar uitspraken versterken de vermoedens dat de NDP — met Simons mogelijk als president — open zou staan voor het gebruik van gratie als politiek instrument.
Coalitie van belangen: rechtsstaat versus machtspolitiek
De Nationale Partij Suriname (NPS) blijft bij monde van partijvoorzitter Gregory Rusland volhouden dat de Decembermoorden “niet bespreekbaar” zijn. Maar in de praktijk dreigt dat standpunt te wankelen, zeker nu de Coalitie van Zes zich bereid toont samen te werken met de NDP voor een brede machtsdeling.
De positie van Jenny Simons als potentiële president geeft de discussie een extra lading. Haar aanstelling zou de deur openzetten voor het gebruik van presidentiële bevoegdheden, waaronder het verlenen van gratie aan partijgenoten en voormalige bondgenoten uit het militaire regime.
Juridische zorgen: gratie als ondermijning van de rechtsstaat
Gratieverlening aan personen veroordeeld voor misdaden tegen de menselijkheid is vanuit internationaal en juridisch perspectief uiterst omstreden. Volgens verdragen zoals het VN-Verdrag inzake Burgerrechten en Politieke Rechten mag gratie nooit worden gebruikt om de uitvoering van vonnissen in dergelijke zaken te ontlopen.
Als Jenny Simons als president de gratiebevoegdheid krijgt en besluit die toe te passen, zou dat de geloofwaardigheid van Suriname internationaal ernstig aantasten en het vertrouwen in de rechtsstaat verder ondergraven.
Slotbeschouwing: gerechtigheid op papier, onzekerheid in praktijk
Hoewel het vonnis van het Hof van Justitie formeel een mijlpaal is in de strijd voor gerechtigheid, blijft de daadwerkelijke uitvoering onzeker. De voortvluchtige Dijksteel, de mysterieuze dood van Bouterse en de mogelijke politieke benoeming van Jenny Simons als president maken de toekomst van deze zaak ongewis.
De komende maanden zal duidelijk worden of Suriname zijn rechtsstaat durft te verdedigen of dat politieke belangen opnieuw de overhand krijgen in dit beladen hoofdstuk van de nationale geschiedenis.
| snc.com | Door: Redactie
