• zondag 09 November 2025
  • Het laatste nieuws uit Suriname

GROTE DOCUMENTAIRE OVER SURINAME WINT PRIJS | ‘MONIKONDEE’ TOONT STRIJD TEGEN KAPITALISME EN GOUDVERGIFTIGING IN SURINAAMS REGENWOUD

| united news | Door: Redactie

De nieuwe hybride documentaire ‘Monikondee’ van regisseurs Tolin Alexander, Lonnie van Brummelen en Siebren de Haan heeft in 2025 een vliegende start gemaakt met een première op Cinéma du Réel in Parijs, waar het de prestigieuze Prix du Patrimoine Culturel Immatériel (Intangible Heritage Award) won.

De film, die deels is geënsceneerd met de deelnemers om hun eigen leven opnieuw te beleven, biedt een diepgaande blik op de Marrons en inheemse gemeenschappen in het binnenland van Suriname. Centraal in de film staat Boogie (Josef Adijontoe), een bootman die navigeert over de Marowijne-rivier, de grens tussen Suriname en Frans-Guyana. Zijn werk bestaat

uit het leveren van essentiële lading aan afgelegen gemeenschappen. Dit werk brengt hem in direct conflict met zijn traditionele plichten wanneer hij door zijn clangenoten wordt opgeroepen voor de rechtszaak van zijn neef, te midden van een steeds onvoorspelbaarder wordende rivier.

De film legt de existentiële strijd bloot van de Marrons (afstammelingen van ontsnapte tot slaaf gemaakte Afrikanen, waaronder Ndyuka, Paamaka en Aluku), die eeuwenlang de kapitalistische samenleving op afstand hielden door vast te houden aan voorouderlijke waarden. Hoewel de bosbewoners nog steeds hun eigen voedsel verbouwen, zijn ze door de oprukkende economische belangen steeds afhankelijker geworden van bootmannen zoals

Boogie voor dagelijkse voorzieningen.

Hun gewassen worden vernietigd door door het klimaat veroorzaakte overstromingen en droogtes. Bovendien vergiftigt goudwinning het water, wat een directe bedreiging vormt voor hun manier van leven.

De jury van Cinéma du Réel prees de film omdat deze navigeert tussen twee oevers en aantoont hoe de markt-economie de sociale structuren die in vrijheid zijn opgebouwd, geleidelijk uitholt. De film is een hybride, participatieve documentaire met een meerstemmig narratief. Boogie deelt zijn rol als verteller met de mensen die hij ontmoet. Deze structuur is geïnspireerd op de mato, een collectieve verteltechniek van de Marrons waarbij de verteller wordt onderbroken door anderen die hun eigen verhalen en liederen toevoegen.

De sterke focus op de impact van mijnbouwexploitatie en riviervervuiling leverde de film ook twee speciale vermeldingen op tijdens het ecologische filmfestival Pianeta Mare in Napels. De jury omschreef ‘Monikondee’ als een werk dat “visueel en moreel krachtig is en oproept tot een heroverweging van de prijs van vooruitgang”. De film, ontwikkeld in dialoog met de deelnemers, wordt binnenkort in Nederland uitgebracht via Cinema Delicatessen.

UNITEDNEWS

| united news | Door: Redactie