CHINA TOONT DE WERELD-HANDELSORGANISATIE WIE DE MACHT HEEFT
| united news | Door: Redactie
Bron: RTNews
Met één strategische aankondiging heeft China de verhoudingen binnen de Wereldhandelsorganisatie (WTO) op scherp gezet.
Tijdens de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties in september verklaarde premier Li Qiang dat zijn land voortaan geen aanspraak meer zal maken op nieuwe vormen van “speciale en gedifferentieerde behandeling” (SDT) binnen de WTO. Achter dit ogenschijnlijk technische besluit schuilt een geopolitieke boodschap: Beijing wil laten zien wie de touwtjes in handen heeft.
SDT-regelingen gaven ontwikkelingslanden binnen de WTO sinds jaar en dag meer speelruimte: lichtere verplichtingen, langere overgangsperiodes en extra ondersteuning. Deze flexibiliteit moest de structurele ongelijkheid tussen rijke en arme landen verkleinen. China
Sinds zijn toetreding tot de WTO in 2001 is China uitgegroeid tot de tweede economie ter wereld en de grootste exporteur. De regels die bedoeld waren om ontwikkelingslanden te beschermen, versnelden juist China’s opmars: honderden miljoenen burgers werden uit de armoede getild, infrastructuur werd gemoderniseerd en de Chinese industrie veroverde de wereldmarkten. Tegelijk leidde die opkomst tot spanningen met het Westen, dat Peking verwijt oneerlijke handelsvoordelen
Met het besluit om nieuwe privileges te laten varen, laat Beijing zien dat het niet langer slechts wil profiteren van de regels, maar ze ook wil helpen bepalen.
De boodschap is drievoudig. Ten eerste positioneert China zich als architect van een postwesters globaliseringsmodel. Het wil worden gezien als regelvormer in plaats van regelnemer. Ten tweede presenteert Peking zich als leider van het mondiale Zuiden, door afstand te doen van eigen voordelen ten gunste van solidariteit met andere ontwikkelingslanden. En ten derde zendt het een signaal van diplomatieke beheersing naar Washington en Brussel, die al jaren klagen over Chinese handelspraktijken.
Toch benadrukt China dat het zijn status als ontwikkelingsland niet opgeeft. Met een bbp per hoofd van circa 13.000 dollar – ver onder dat van de VS en de EU – en grote regionale ongelijkheid, stelt Beijing dat het nog steeds in de “primaire fase van het socialisme” verkeert. Deze zelfdefinitie biedt het land ruimte om zich te blijven identificeren met de ontwikkelingswereld, terwijl het zich tegelijk manifesteert als grootmacht.
WTO-directeur-generaal Ngozi Okonjo-Iweala verwelkomde de stap als een positieve impuls voor de hervorming van het multilaterale handelssysteem. De organisatie kampt al jaren met stilstand, groeiend protectionisme en unilaterale maatregelen van de grootmachten. In die context presenteert China zich als verdediger van de multilaterale orde – niet om die omver te werpen, maar om ze in zijn voordeel te hervormen.
Beijing koppelt zijn besluit bovendien aan bredere initiatieven zoals de Global Development Initiative en de Global Governance Initiative. Daarmee wil het internationale samenwerking herdefiniëren in termen van inclusiviteit en ontwikkeling, en zichzelf positioneren als patroon van landen die zich buitengesloten voelen door het Westen. De uitbreiding van tariefvrije toegang voor tientallen Afrikaanse en minst ontwikkelde landen is daarvan een tastbaar bewijs.
China’s houding tegenover de WTO illustreert een delicate evenwichtsoefening: het is tegelijk hervormer en behoeder van het bestaande systeem. Door afstand te doen van privileges bevestigt het zijn vertrouwen in eigen kracht; door zich te blijven presenteren als ontwikkelingsland behoudt het zijn politieke legitimiteit binnen het mondiale Zuiden.
Het signaal is duidelijk. China wil niet langer slechts een deelnemer zijn in het wereldhandelssysteem – het wil de koers bepalen. Met zijn afwijzing van nieuwe WTO-voordelen toont Beijing niet alleen zelfvertrouwen, maar ook wie uiteindelijk de regels schrijft.
UNITEDNEWS|GEO-ECONOMIE
| united news | Door: Redactie
