• donderdag 22 May 2025
  • Het laatste nieuws uit Suriname

Blog Verkiezingen Suriname (6): ‘Een politiek talent’

| waterkant | Door: Redactie

[PODCAST 6] – In de Surinaamse politiek loopt een belofte rond. Zijn naam is Bronto Somohardjo en hij is de lijsttrekker van Pertjajah Luhur (PL), de partij die opkomt voor de Javaanse bevolkingsgroep, maar ook zegt voor anderen te willen opkomen. Over de partij en stichter, Paul Somohardjo – de vader van – is met de jaren veel te doen geweest. In de afgelopen tijd lag de PL onder vuur, omdat ‘Bronto’ uitstapte uit de coalitieregering. Hier in Suriname merken we echter dat de formule potentieel heeft.

We waren op zondag in Lelydorp, waar de PL zijn laatste massameeting hield. Een

paar duizend aanhangers waren in auto’s en busjes naar deze plek gereden om onder een grote tent getuige te zijn van een politieke spektakel met dans, muziek en toespraken. De braderie met Indonesische folklore – de Javanen kwamen na 1890 naar Suriname vanuit Nederlands-Indië als contractarbeiders en zijn thans met circa honderdduizend man sterk – deed de rest.

Het hoogtepunt was natuurlijk het optreden van de Somohardjo’s. Zij runnen de show: vader Paul richtte de partij op in 1998 na een afsplitsing van een andere Javaanse partij met dezelfde afkorting. Hij was niet onomstreden. In Nederland kennen oudere generaties hem nog

van het gevecht en de schietpartij in de tv-studio van wijlen Karel van de Graaf (1984), maar in Suriname waren er ook controverses, waaronder een handgemeen in de Nationale Assemblee (DNA) terwijl hij parlementsvoorzitter was.

De 82-jarige Somohardjo schoof in deze regeerperiode zijn zoon Bronto naar voren als de nieuwe aanvoerder, maar zelf is hij nog partijvoorzitter. Wie is er de baas in de PL? vroeg ik hem. ‘Ik ben nog steeds partijleider,’ antwoorde de politicus, die sinds begin jaren zeventig actief is. ‘Zolang het volk wil, zolang de almachtige wil, zolang de partij wil, wil ik doorgaan.’ Later op de manifestatie klom Somohardjo op het podium om in een rede te zeggen dat dit zijn laatste optreden was. Toch blijft bij actief, zo vertelde hij me daarna.

Zoon en lijsttrekker Bronto was in de regering-Santokhi minister van Binnenlandse Zaken. Was, want hij stapte enkele weken terug met zijn PL uit de coalitieregering omdat die te corrupt zou zijn. Somohardjo zei daarmee een signaal te willen afgeven voor een andere politiek na de verkiezingen. Een gewaagde stap, want door vlak voor de eindstreep weg te lopen heeft hij de woede op de hals gehaald van zij inmiddels voormalige coalitiepartners VHP en ABOP. Je merkt het in de debatten. Zo viel de redelijk overkomende Asis Gajadien (VHP) hem vorige in het VES-debat plots op de man aan.

In Lelydorp en op andere momenten heb ik Bronto (45) geobserveerd. Hij is welbespraakt, houdt er sterke debattechnieken op na en weet waar de onderbuikgevoelens van Surinamers momenteel liggen. Ook heeft hij de neiging om zijn tegenstanders in de debatten op de persoon aan te vallen. Dat laatste is een doodzonde in het politieke debat. Toch herken ik in Bronto een politiek talent.

Onderbuik of niet, hij kan hiermee in de toekomst ook andere kiezersgroepen dan de Javaanse aanspreken, waardoor de PL kan groeien. In de wielerwereld noem je een talent ‘een belofte’ en in die zin kan de PL ‘goud’ in handen hebben met zijn nieuwe aanvoerder. Echter, dan moet deze ruwe steen nog wel geslepen worden en veel meer politieke vlieguren maken. Dat kon dinsdagavond tijdens het tv-debat Suriname Kiest, dat in hotel Torarica gehouden werd.

De deelnemers waren gemotiveerd om hun standpunten kenbaar te maken, maar kregen weinig ruimte om met elkaar op de inhoud in debat te gaan. Dat kwam door de opzet ervan. Ondernemer Emanuel Scheek stond als ‘expert’ achter een katheder en poneerde zijn eigen meningen en inzichten. Hij ging ook in de aanval, waardoor het debat niet zes maar zeven deelnemers leek te hebben. Een gemiste kans, want dit debat had alles in zich om de kiezer meer inhoud te geven zodat die zondag een weloverwogen keuze kan maken.

En Bronto Somohardjo? Die werd door de debatleider vaak terecht kort gehouden, omdat hij geneigd is om op de man te spelen. Toch mocht hij soms niet uitpraten en daar maakte hij dan met recht weer een punt van. Niettemin blonk hij samen met de vertegenwoordigers van BEP en de NDP uit als een van de betere debaters.

Somohardjo’s PL heeft nu twee DNA-zetels, maar door het nieuwe kiesstelsel hoopt die op zeven tot tien zetels. Deze partij staat hierin niet alleen: als alle optimistische voorspellingen van de partijen hier uitkomen, dan mag het parlement straks drie keer zoveel zetels in totaal hebben. In onze podcast besteden we daar en aan de PL aandacht. Beluister aflevering zes hieronder.

Kemal Rijken

Kemal Rijken is journalist, schrijver, presentator, historicus en politicoloog. Voor de verkiezingen van 25 mei 2025 reist hij af naar Suriname om verslag te doen in een blog op Waterkant.Net. Samen met collega Chris Aalberts maakt hij ‘Verkiezingen in Suriname, een podcast’ waarin ze vertellen van hun bevindingen in het land en op de actualiteit ingaan.

Rijken is werkzaam in Nederland en daarbuiten. Eerder schreef hij verschillende boe

| waterkant | Door: Redactie