Dansen met olifanten
| starnieuws | Door: Redactie
Het is verfrissend om een geopolitiek debat te voeren dat verder reikt dan de gebruikelijke karikaturen: "VS goed, China slecht" – of precies andersom. Alleen al het feit dat er argumenten worden
uitgewisseld in plaats van slogans, zie ik als winst voor onze democratische cultuur.De bijdrage van de heer Overdiep is daarom meer dan welkom. Hij brengt helder onder woorden wat velen intuïtief aanvoelen, maar zelden expliciet benoemen: dat Suriname zich midden in een wereldschaakspel bevindt, waarin elk partnerschap, elke lening, elk project of akkoord een geopolitieke schaduw werpt. Zijn pleidooi voor strategisch realisme – voor nuchter beleid en verstandige belangenafwegingen – is niet alleen terecht, maar ook tijdig. We kunnen ons geen ideologische gemakzucht veroorloven.Ook zijn oproep om kritisch naar alle machtsblokken te kijken – of het nu Washington of Beijing
betreft – is fundamenteel. Wie meent dat digitale infrastructuur uit China per definitie neutraal is, begrijpt even weinig van macht als wie denkt dat westerse instituties louter nobele bedoelingen koesteren. De wereld is complex. En de analyse van de heer Overdiep getuigt juist van de broodnodige bereidheid om die complexiteit onder ogen te zien.Wat ik graag toevoeg aan zijn bijdrage, is de noodzaak om ook breder te denken dan het klassieke machtsevenwicht. Want Suriname bevindt zich niet alleen tussen oost en west, maar ook in een wereld die steeds meer zuid-zuid samenwerking zoekt. Samenwerkingen met BRICS-landen bijvoorbeeld zijn voor Suriname strategisch interessant, maar ook historisch verwant. Wij delen met veel van deze landen een achtergrond van koloniale overheersing, economische onderdrukking en het voortdurende streven naar rechtvaardige herpositionering binnen een scheve wereldorde.Partnerschappen in dit kader vertrekken niet per se vanuit financiële dominantie, maar kunnen – mits goed doordacht – gebouwd worden op gedeelde belangen en gelijkwaardigheid. Dat biedt een ander perspectief: één waarin Suriname niet hoeft te kiezen tussen de invloed van grote machten, maar actief kan bouwen aan blokken van solidariteit die wél passen bij onze geschiedenis, onze schaal, en onze waarden.Maar daarvoor is ook interne helderheid nodig. Transparantie. Wetgeving. Weerbaarheid. Soms zit de grootste dreiging immers niet in buitenlandse druk, maar in binnenlandse vaagheid. Een treffend voorbeeld hiervan zagen we bij de afgelopen verkiezingen: vrijwel iedere burger kreeg een telefoontje van de overheid – los van een reeks sms’jes – met het vriendelijke doch dringende verzoek om te gaan stemmen. Het klonk als burgerparticipatie, maar riep ook vragen op: hoe kwam men aan al die nummers? Waar eindigt service, en waar begint controle?In veel landen is het gebruik van persoonsgegevens aan strikte regels gebonden. In Suriname bestaat daarover nog te veel onduidelijkheid. Burgers weten niet goed wat er met hun gegevens gebeurt, en instellingen zouden daar transparanter over kunnen zijn. Terwijl het digitale tijdperk nu juist vraagt om zorgvuldige omgang met data, duidelijke regels en bovenal: wederzijds vertrouwen.En dit is geen theoretisch vraagstuk. De onthullingen van Edward Snowden hebben allang laten zien hoe ook democratische staten – zelfs bevriende naties – systemen hebben ontwikkeld voor massale dataverzameling. Met de opkomst van kunstmatige intelligentie wordt die verzameling alleen maar verfijnder, efficiënter en… onzichtbaarder. Bedrijven zoals Palantir bouwen geavanceerde surveillancesoftware die in veel landen al wordt ingezet tegen migranten, activisten, of zelfs hele bevolkingsgroepen. Wat vandaag “veiligheid” heet, kan morgen sociale controle blijken.Daarom is de oproep van de heer Overdiep – om strategisch, pragmatisch en met open vizier te handelen – precies het soort denkkader dat we nodig hebben. Maar dat vizier moet niet alleen naar buiten gericht zijn. Het moet ook naar binnen kijken. Naar hoe we onze instituties inrichten, hoe we onze burgers beschermen, en hoe we zelf soevereiniteit niet alleen benoemen, maar ook waarmaken.Suriname hoeft geen speelbal te zijn, maar kan ook geen eiland blijven. We staan niet buiten de wereld, maar middenin. Daarom is de uitdaging niet om volledig autonoom te zijn, maar om bewust, evenwichtig en met rechte rug deel te nemen aan de wereldorde zoals die zich ontvouwt. Dat vraagt scherpte. Maar ook visie.We moeten leren dansen op een veld vol olifanten – niet door één olifant te kiezen om op onze tenen te staan, maar door lichtvoetig, alert en principieel te bewegen, met onze eigen muziek in ons hoofd.Laat het debat vooral doorgaan – niet om elkaar te overtuigen, maar om elkaar aan te vullen. Want als we onze toekomst niet zelf vormgeven, dan zullen anderen dat met veel genoegen voor ons doen. En niemand houdt ervan om ongevraagd gecastreerd te worden in een spel dat men partnerschap noemt.Gasieta Naushaad
| starnieuws | Door: Redactie
