• zondag 19 May 2024
  • Het laatste nieuws uit Suriname

Alliantie van politieke partijen noodzakelijk voor een machtsevenwicht in Suriname

| snc.com | Door: Harinandan Singh

In Suriname is een grote paradox van democratie in de laatste decennia een voldongen feit. Zo kondigde president Santokhi in december 2020 de wijziging van het onrechtvaardige en ongelijke kiesstelsel aan. Echter blijkt uit de media dat hij niet wil reageren op voorstellen van deskundigen en politici over de wijziging daarvan. Met het oog op (eventuele vervroegde) algemene politieke verkiezingen lijkt het mij zinvol, dat een alliantie van de kleine parlementaire en de nieuwe buitenparlementaire politieke partijen zich samenbundelen om verkiezingswinst te behalen.

Want de pre- electorale combinatie werd door de vorige regering verboden. Door een politieke alliantie maken de betreffende

spelers samen een grote kans zetelwinst te behalen, zodat ze in combinatie met de andere winnaars aan de tweederde meerderheid in DNA komen en daardoor de verkiezingswet kunnen wijzigen: een kiesstelsel op basis van meerderheidsstelsel en one person one vote leeft thans meer dan ooit bij de kiezers.

Laakbaarheid van voorgaande regeringen

Sinds de onafhankelijkheid in 1975 is de samenleving getuige geweest van het feit, dat democratisch gekozen regeringen het postkoloniaal geërfde kiesstelsel nauwelijks aan de beginselen van gelijkheid en rechtvaardigheid hebben getoetst en aangepast. Een voorbeeld van onrechtvaardigheid kwalificeert zich in het district Coronie, waarbij een kandidaat met 600 stemmen een

DNA zetel kan verwerven, terwijl in de kiesdistricten Paramaribo en Wanica daartoe 9 tot 10 duizend stemmen zijn vereist. Feitelijk werd het Surinaamse electoraat sinds 1845 onrecht aangedaan als het ging om het kiezen van eigen landsbestuur. Bij de onafhankelijkheid in 1975 miste de toenmalige Surinaamse regering het nuchtere besef om de republiek Suriname een kiesstelsel te verschaffen, dat de groeiende politieke malaise van grote ontevredenheid bij delen van de kiezers kon opheffen. 

Het kiesstelsel van 1987 was blijkbaar niet bedoeld om de waarlijke democratisch rechten van alle stemgerechtigde Surinamers gelijkwaardig te doen gelden. Thans blijkt, dat een toenemend aantal burgers gedesillusioneerd of zelfs door cynisme het politieke systeem de rug toekeert. En dat manifesteert zich hoe langer hoe sterker in het dramatisch verlies van vertrouwen in de kerninstituties zoals regering, parlement, de rechterlijke macht en politieke partijen. Dat past niet bij de democratie die ooit werd bedacht. Bij een waarlijke democratie heerst het volk en niet de leiders. 

Verantwoordelijkheid rust bij samenleving

Hoe langer hoe harder dringt het vooral tot de buitenparlementaire politieke partijen door, dat de kieswet van 1987 en het kiesstelsel geen recht doen aan de democratische rechten en verlangens van het electoraat. Hoewel president Chan Santokhi bij de begrotingsbehandelingen in DNA op 20 december vorig jaar had aangegeven, dat bij de regeringstop consensus bestaat over het aanpassen van het  kiesstelsel moet ik helaas vaststellen dat concrete stappen tot wijziging nog niet zichtbaar zijn. De laatste maanden hebben deskundigen in geschreven, elektronische en gesproken media heel duidelijk aan het electoraat voorgehouden, dat hun volksvertegenwoordigers de noodzaak van de wijziging van het kiesstelsel serieus moeten nemen. Het stelsel moet rechtdoet aan de aspiraties van het volk. Er zijn ook voorstellen gedaan om de pijn van het huidige kiesstelsel weg te nemen en de aanpassingen aan te brengen die daartoe nuttig en noodzakelijk zijn. Sterker nog, door een aantal politici werd het constitutionele hof verzocht de rechtmatigheid van de kieswet grondwettelijk te toetsen. Als DNA dat nog niet inziet ligt op het veld van het electoraat.

Initiatief ligt bij DNA

Het is geen onbekend feit, dat wijziging van kieswet een taak en verantwoordelijkheid van DNA is. De regering kan daartoe zelf een initiatiefwet indienen. Het wiel hoeft men niet weer uit te vinden. De vorige regering liet onder leiding van Jules Wijdenbosch een document produceren, waarin een groot aantal voorstellen, wensen en ideeën voor de wijziging van het kiesstelsel bijeen werden gebracht. Helaas zijn de voorstellen door DNA in december 2020  terzijde geschoven behalve het voorstel van de NDP. Dat was het verbod op pre electorale combinatie van politieke partijen bij de algemene politieke verkiezingen. De kleine en nieuwe politieke partijen werden bij de verkiezingen van 25 mei 2020 de dupe daarvan.

Bovendien werd het pijnlijk duidelijk, dat het bestaande kiesstelsel tot een oneerlijk uitslag had geleid. Een kleine electorale minderheid uit het binnenland verwierf en relatief groter macht in DNA. Waar bijvoorbeeld de NPS met meer dan 40 duizend stemmen slechts drie DNA-zetels verwierf kon de ABOP met veel minder stemmen acht zetels binnenslepen. Dat is niet eerlijk, zelfs onrechtvaardig. Het is de verantwoordelijkheid van DNA om deze politieke malaise te doorbreken. Het is haar plicht om het initiatief te nemen tot de aanpassing van het huidige  kiesstelsel conform de democratische spelregels. 
Alliantie van kleine politieke partijen

De gewijzigde kieswet van december 2020 verbood de pre-electorale combinatie van politieke partijen. Alle  andere voorstellen werden door DNA achterwege gelaten zoals het evenredigheidstelsel, rechtstreeks gekozen president, decentralisatie van politiekbestuur en ‘one person one vote’. Het lijkt mij de samenbundeling van de betreffende politieke organisaties de beste optie om bij de komende verkiezingen zetels te winnen. De formatie van Eén POLITIEKE ALLIANTIE DOOR DE KLEINE PARLEMENTAIRE PARTIJEN BUITENPARLEMENTAIRE SPELERS voor de verkiezingen van 2025 of eerder acht ik een succesvolle strategie. Denk aan het Nieuwe Front. Persoonlijke of partijgebonden ambities en aspiraties moet men opzij leggen. Om als SURINAMERS partij overstijgend naar elkaar te kunnen groeien valt veel werk te verzetten.

Epiloog

Gezien de huidige tegenstellingen binnen en tussen de politieke partijen van de regering en DNA heb ik thans beter chemie nodig om te geloven, dat de voorgenomen regeringsplannen op gewenste  wijze tot voltooiing kunnen worden gebracht. Het is de plicht van elke rechtgeaarde democratische burger in en buiten Suriname om te waken tegen verdere ondergang van deze unieke natie in de wereld. Een POLITIEKE ALLIANTIE van KLEINE PARLEMENTAIRE PARTIJEN EN DE BUITENPARLEMENTAIRE PARTIJEN draagt bij tot een hernieuwd politiek evenwicht in Suriname. 

Drs. S. Harinandan Singh (gepensioneerd veranderkundige psycholoog)

Reactie op : singhs@hetnet.nl 
 

| snc.com | Door: Harinandan Singh