REGERING MOET NIET PRATEN MAAR INGRIJPEN BIJ STAATSBEDRIJVEN
| united news | Door: Redactie
Fotocompilatie: VES-voorzitter Steven Debipersad, minister van Financiën Stanley Raghoebarsingh en de verschillende noodlijdende parastatale bedrijven. | Auteur: Wilfred Leeuwin.
De Vereniging van Economisten in Suriname (VES) schrijft in haar jongste editie van het vakblad ‘Inzicht” dat de regering niet langer moet praten over de situatie bij de staatbedrijven, maar moet handelen.
Dit naar aanleiding van de mededeling van minister Stanley Raghoebarsingh van Financiën en Planning, dat van de 230 staatsbedrijven 60 meteen gesloten kunnen worden. De minister zegt dat de boekhouding van de meeste staatsbedrijven niet in orde blijkt te zijn en de totale administratie op een professionele manier dient te geschieden.
Volgens
De VES benadrukt dat het noodzakelijk is om staatsbedrijven in staat te stellen om te opereren volgens gezonde bedrijfseconomische principes.
De economistenvereniging vindt dat de Minister de aangewezen functionaris is die dient te handelen. Hij moet niet alleen praten, maar handelen.
Als de Minister aangeeft dat 60 staatsbedrijven direct gesloten kunnen worden, dient
De beperkte financiële middelen van de Staat dienen niet gestopt te worden in verlieslatende bedrijven. Ombuiging van het overheidsbeleid moet leiden tot een sanering van de overheidsfinanciën, versterking van marktwerking en stimulering van particuliere investeringen. Anno 2024 is het uit den boze om als Overheid commerciële productieactiviteiten met ambtenaren uit te voeren terwijl er particuliere ondernemers zijn die het veel beter en efficiënter kunnen doen.
Achterhaalde ontwikkelingsvisie
In het verleden heerste binnen de meeste politieke partijen in ons land de gedachte dat de nationale ondernemers te zwak waren om de hulpbronnen van ons land tot ontwikkeling te brengen.
Opeenvolgende regeringen hebben in het verleden, veelal met Nederlandse ontwikkelingsgelden, tientallen staatsbedrijven opgestart en enkele door de Staat van buitenlandse overgenomen. De meeste hiervan zijn alweer gesloten of op sterven na dood. Om maar enkele te noemen: Victoria, Patamacca, Phedra, STIVI, Surinam Timber, Bosmij, SEL, SMS en Para Industries (inclusief 5 bedrijven), Marienburg en Bruynzeel. Daarnaast zijn er een aantal die wel draaien maar zwaar verlieslatend opereren zoals, SAIL, EBS en SLM.
Eerdere pogingen tot privatiseren zijn niet echt van de grond gekomen. De huidige staatsbedrijven zijn om diverse redenen opgezet en bevinden zich in diverse sectoren en zijn operationeel in diverse districten.
Vele kennen een slechte performance, leiden verlies en vormen een negatieve last voor de overheidsbegroting vanwege doorlopende kosten en het bijspringen bij financiële tegenvallers door de staat als aandeelhouder.
De directie en RvC’ s van de meeste staatsbedrijven zijn politiek benoemd en behoren vaak tot de groep van “friends, family en sponsoren”. De huidige problematische situatie van de staatsbedrijven is een direct gevolg van politieke bemoeienis.
De Staatsbedrijven: wat doet de Regering?
Eerder melde Inzicht al dat in de afgelopen jaren de uitgaven post, ‘overheidsbijdragen en subsidies’ soms groter is dan die van de post ‘lonen en salarissen’. Dit is ongezond en niet structureel houdbaar.
Het verziekt bovendien het prijsmechanisme en de concurrentieverhoudingen met de private sector. Staatsbedrijven worden normaal gesproken opgezet voor de levering van collectieve – en semi-of quasi collectieve goederen en diensten.
Regeerakkoord 2020-2025
In het Regeerakkoord 2020-2025 heeft de Regering Santokhi Brunswijk zich plechtig gecommitteerd aan de privatisering van staatsbedrijven. “Waar nodig en mogelijk zal privatisering van staatsbedrijven plaatsvinden. Veel parastatalen in niet-strategische goederen en diensten, kosten de Staat en de belastingbetaler jaarlijks handenvol geld, terwijl particulieren die taken veel beter en goedkoper zouden kunnen uitvoeren” (pag 8).
Tot op heden is er van enige actie op dit gebied niets gebleken. De Overheid moet snel overgaan tot het opstellen van een revitaliseringsplan voor de Staatsbedrijven, waarbij privatisering een onderdeel daarvan dient te zijn. Hierbij zijn er enkele vormen van privatisering:
De overheid trekt zich terug uit de uitvoering en/of financiering van economische activiteiten om die over te laten aan marktconform handelende bedrijven.
Hierbij worden taken overgedragen aan een verzelfstandigde eenheid buiten de overheid. De overheidsverantwoordelijkheid vermindert.
Hierbij worden overheidstaken uitbesteed aan een private partij, die dat voor eigen rekening en risico doet. De overheid is de grootste klant van dit private bedrijf.
Het privatiseringsbeleid van de overheid kan worden ondersteund door een dereguleringsbeleid, welke gericht is op het terugdringen van de vele onproductieve regels en bureaucratie binnen de overheid. Dat zal de efficiency binnen de overheid vergroten.
Het is daarom plausibel dat de productie van particuliere goederen en diensten overgelaten wordt aan particuliere ondernemers, die veel beter in staat zijn om efficiënt te produceren en hun goederen via het marktmechanisme te distribueren.
Staatsbedrijven die normale individuele goederen en diensten voortbrengen zouden vrij snel – al dan niet na een saneringsoperatie – geprivatiseerd kunnen worden. Denk bijvoorbeeld aan bank- en verzekeringsdiensten, hotels, etc. De nutsbedrijven die individuele goederen voortbrengen hoeven vooralsnog niet geprivatiseerd te worden.
Het is niet wenselijk om deze monopolies van belangrijke goederen (“merit goods”) in particuliere handen te leggen vanwege de reële kans op machtsmisbruik. Wel moeten de governance en de bedrijfsefficiency worden verbeterd zodat de consument verzekerd is van de meest optimale prijs. Het gaat in casu om staatsmonopolies, dus het is van belang om continu te waken voor een concurrerende kostprijs.
UNITEDNEWS
GERELATEERD AAN: STAATSBEDRIJVEN: HET VERLIESLATENDE EN CORRUPTIE FACILITEREND WATERHOOFD VAN DE OVERHEID
| united news | Door: Redactie
